Transjurajski Szlak Konny PTTK
Tekst: Marek Piotr Krzemień – www.gtj.pttk.pl
Jura Krakowsko-Częstochowska stanowi wyjątkowo atrakcyjny teren turystycznych wędrówek konnych, zarówno krótkich spacerów, jednodniowych wycieczek czy też wielodniowych rajdów. Bazę dla turystów stanowią liczne już w tym regionie ośrodki górskiej turystyki jeździeckiej. Ich afiliacja przy PTTK stanowi gwarancję poziomu świadczonych tam usług. Aby ułatwić turystom konnym poznawanie uroków Jury, Komisja Górskiej Turystyki Jeździeckiej ZG PTTK wytyczyła i oznakowała Transjurajski Szlak Konny z Olszanicy pod Krakowem do Częstochowy. Prowadzi on przez najatrakcyjniejsze przyrodniczo i krajoznawczo rejony Jury z uwzględnieniem, co bardzo istotne, wymogów ochrony przyrody. A trzeba przyznać, że jest tutaj co podziwiać i chronić. Ostatnio szlak został przedłużony o trasę z Częstochowy do Wielunia czyli o odcinek noszący swoją nazwę Szlak Jury Wieluńskiej.
I etap Kraków – Nielepice. Długość 17,5 km.
Wędrówka jurajska rozpoczyna się w Krakowie – Olszanicy, w malowniczo położonym Ośrodku Rekreacji i Rehabilitacji Konnej "Tabun". Stamtąd szlak prowadzi przez łąki i lasy okolic lotniska w Balicach do doliny Rudawy. Wędrując doliną pokonuję się bezpiecznie autostradę E-40 (estakada powyżej trasy), przecina miejscowość Szczyglice i następnie mijając najbardziej charakterystyczny punkt doliny – legendarną Skałę Kmity trasa wkracza w Las Zabierzowski. To największy liczący ok. 500 ha leśny kompleks na zachód od Krakowa, zajmujący obszar o bardzo urozmaiconej rzeźbie, poprzecinany jarowymi dolinami z licznymi wychodniami górno-jurajskich wapieni. Jego drzewostan po poprzednim zdecydowanie największym udziale sosny i świerka, zmieniony został w formację grądu, gdzie dominuje buk, dąb, modrzew z licznym udziałem graba. Wędrując konno można podziwiać walory przyrodnicze Lasu Zabierzowskiego gdyż na tym odcinku szlak łączy się ze ścieżką przyrodniczą prowadzona przez urokliwą Dolinę Grzybową. Dalej trasa wiedzie przez okolice Lisiego Dołu, by na krótkim odcinku połączyć się z pieszym szlakiem niebieskim PTTK. Następnie od północy wraz z czarnym odcinkiem szlaku pieszego PTTK ścieżka konna wkracza do doliny Aleksandrowickiej zwaną w tej części Wąwozem Zbrza, który posiada silnie rozczłonkowane bocznymi dolinkami zbocza, na których ukazują się niewielkie skałki. Tutaj szlak odbija na zachód, krzyżuje się z czerwonym rowerowym szlakiem PTTK na ostatni odcinek pierwszego etapu – bogaty w jurajskie skałki o fantazyjnych kształtach wąwóz zwany: Wodny Dół. Stamtąd drogą polną odcinek szlaku kończy bieg w Stadninie Koni Huculskich w Nielepicach.
II etap Nielepice – Zawada. Długość 32 km
Szlak zaczyna się w Stadninie Koni Huculskich w podkrakowskich Nielepicach. Pierwszy odcinek szlaku (8 godz.) prowadzi malowniczymi terenami poprzez Rudawę, Radwanowice, piękną dolinę Racławki, Paczółtowice do Zawady. Tutaj turyści konni mają do dyspozycji dwie bazy, w których można wraz z końmi zatrzymać się na nocleg. Można tam również zjeść, a także nakarmić i napoić swoich czworonożnych przyjaciół.
III etap Zawada – Małobądz. Długość 46 km
Drugi dzień (11.5 godz.). Z Zawady szlak prowadzi przez Zederman (Uwaga! trzeba przeprowadzić konie przez ruchliwą drogę E-40), Zadół Kosmołowski pod ruiny XIV-wiecznego zamku w Rabsztynie. Dalej przez Pomorzańskie Skałki i po przekroczeniu drogi Klucze – Hutki wjeżdżamy na Pustynię Błędowską. Na "środku" pustyni stoi drogowskaz, kierujący w lewo do OGTJ "Kontur" w Małobądzu (1.5 godz.), a w prawo do Karlina (6 godz. 45 min.). W ośrodku jeździeckim w Małobądzu turyści znajdą komfortowe warunki dla siebie i swoich koni.
IV etap Małobądz – Karlin. Długość 33 km
Trzeci dzień (8 godz. 15min.) wędrówki konnym szlakiem prowadzi przez Pustynię Błędowską – malownicza przeprawa brodem przez Białą Przemszę i dalej na Płn. do Chechła (ul. Pustynna) następnie obok góry Chełm, Hutki Kanki, Krępa, Lachowizna, docieramy do Podzamcza. Tutaj znajduje się najpiękniejsze z "Orlich Gniazd" – zamek "Ogrodzieniec". Zamek pierwotnie powstał w XIV w., ale swój obecny kształt zawdzięcza renesansowej XVI w. przebudowie. Dla krajoznawców mają te ruiny jeszcze jedno kapitalne znaczenie. Wszak stał się one za sprawą Aleksandra Janowskiego, na oznace Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, symbolem łączącym Polaków rozdartych zaborami.
Stąd jeszcze 1,5 godz. wędrówki do Karlina gdzie czeka na turystów konnych kolejna baza noclegowa u Marcina Ochmańskiego.
V etap Karlin – Mirów. Długość 27 km
Czwartego dnia przed jeźdźcami 6 godz. i 45 min. jazdy do Mirowa. Szlak wiedzie przez Żerkowice, Zdów do Bobolic. Tutaj uwagę przykuwają ruiny pierwszego z dwóch, jak głosi legenda, połączonych niegdyś dwukilometrowym tunelem, zamków. Zamek w Bobolicach, powstał w XIV w, a zniszczeniu podobnie jak i inne zamki uległ podczas potopu szwedzkiego w 1657 r. Dwa kilometry dalej znajdują się ruiny bliźniaczego powstałego także w XIV w. zamku w Mirowie. U jego stóp leży OGTJ o wdzięcznej nazwie "Orle Gniazdo".
VI etap Mirów – Złoty Potok. Długość 23 km
Piąty dzień na szlaku (5 godz.45 min.) to trasa z Mirowa przez Łutowiec do Złotego Potoku. Po drodze mijamy dwa piękne rezerwaty: "Ostrężnik" i "Parkowe". Gdy dotrzemy już do OGTJ "Stajnia Wiking" warto część wolnego czasu poświęcić na zwiedzenie zespołu pałacowego z Pałacem Raczyńskich (1863), Dworkiem Krasińskich (I pół. XIX w.) oraz pięknym, 25 hektarowym Parkiem Pałacowym.
VII etap Złoty Potok – Biskupice. Długość 18 km
Szósty dzień wędrówki Transjurajskim Szlakiem Konnym (5 godz.) prowadzi ze Złotego Potoku przez Źrebice i dalej obok Góry "Puchacz" – skąd odchodzi szlak łącznikowy (30 min.) do OGTJ "Stajnia Biały Borek".
VIII etap Biskupice – Częstochowa. Długość 25 km
Siódmy dzień wędrówki Transjurajskim Szlakiem Konnym (6 godz.) prowadzi ze Stajnii "Biały Borek" w Biskupicach – do ruin zamku w Olsztynie. Tutaj prócz ruin najbardziej na północ wysuniętego bastionu jurajskich warowni, jeżeli będziemy mieli akurat szczęście, możemy także podziwiać wspaniałe pokazy ogni sztucznych. Z Olsztyna szlak zaprowadzi utrudzonych, ale pełnych niezapomnianych wrażeń jeźdźców do OGTJ – Ognisko TKKF "PEGAZ".